Winst per aandeel Van Lanschot stijgt in 2003 met bijna 10%

 

Zowel bij private banking als business banking werd een verdere groei van het aantal relaties gerealiseerd. Bij de particulieren deed de groei zich vooral voor in het topsegment en in het zakelijk bedrijf bij de familiebedrijven. Daarnaast is de bank succesvol geweest in de acquisitie van jonge cliënten.

 

Het beleid van Van Lanschot was ook in 2003 gericht op stringente kostenbewaking. Deze vond plaats zonder de kwaliteit van de dienstverlening daaronder te laten lijden, onder meer door een verbeterde structurering van het bedrijf. Door alle commerciële activiteiten gericht op de particuliere en zakelijke markt in één business unit onder te brengen en door een meer efficiënte inrichting van de overige organisatie zijn aanmerkelijke besparingen gerealiseerd.

 

Het bewaard vermogen nam in 2003 toe van € 12,9 miljard tot € 13,7 miljard. Op het gebied van beleggingsadvisering speelde Van Lanschot in op het heersende klimaat door veel aandacht te geven aan het beperken van risico's via spreiding van de beleggingen en door het aanbieden van diverse vormen van gegarandeerde beleggingen. Door cliënten werd voor ruim € 200 miljoen ingeschreven op door de bank uitgebrachte Index Garantie Contracten, waarbij beleggen op de internationale aandelenmarkten gepaard gaat met een inleggarantie. Ook de uitgifte van zogenoemde Airbags, waarbij voor 100% wordt geprofiteerd van een stijging van de beursindex en de eventuele daling van de index geheel of gedeeltelijk wordt gecompenseerd, ondervond veel belangstelling. Zeer succesvol was daarnaast de introductie van het Van Lanschot Euro Credit Fund, een beleggingsfonds dat in bedrijfsobligaties belegt. Met een inschrijving van € 222 miljoen was dit de grootste fondsintroductie in de geschiedenis van de bank. Inclusief het voornoemde bedrag groeide het in beheer gegeven vermogen in 2003 van € 4,7 miljard tot € 5,2 miljard.  

 

Een belangrijke klantengroep voor de bank vormen verenigingen en stichtingen. Om de bestuurders daarvan bij het uitoefenen van hun taak behulpzaam te zijn, heeft de bank tegen het einde van het verslagjaar Van Lanschot Charitas geïntroduceerd. Dit is een bedieningsconcept dat speciaal is toegesneden op de behoeftes van verenigingen en stichtingen. Van Lanschot Charitas richt zich niet alleen op het beheer van het vermogen, maar biedt desgewenst ook diensten aan als uitvoering van het betalingsverkeer, verzekering van bestuurdersaansprakelijkheid, financiële administratie, beschikbaarstelling van vergaderaccommodaties en secretariële ondersteuning.

 

Van Lanschot België, dat over 2002 nog verlies leed, wist in het verslagjaar een - zij het nog bescheiden - positief resultaat te realiseren. Deze gunstige ontwikkeling was vooral het gevolg van een flinke groei van het relatiebestand, die voor een groot deel werd gerealiseerd in het topsegment van de markt. Met name de tweede helft van het verslagjaar was voor de bank commercieel succesvol. De strategische beslissing van de bank om eind 2002 de doelgroepcriteria te verbreden en om de dienstverlening uit te breiden met onder meer hypotheekverlening, wierp daarbij haar vruchten af.

 

De International Private Banking-activiteiten ontwikkelden zich naar tevredenheid. Van Lanschot Zwitserland had, ondanks een voortgaande groei van het relatiebestand, nog het meeste last van de terughoudende opstelling van beleggers. Dit werd echter meer dan gecompenseerd door winststijgingen bij Van Lanschot Luxemburg en Van Lanschot Curaçao.

 

De baten namen in 2003 met € 0,4 miljoen of 0,1% toe tot € 378,3 miljoen. Het renteresultaat groeide met € 6,1 miljoen of 2,8% van € 214,7 tot € 220,8 miljoen, een gevolg van de voortgaande groei van de kredietportefeuille. De provisies namen met € 2,5 miljoen of 1,9% toe tot € 135,2 miljoen als resultante van een toename van de (buitenlandse) betalingsverkeer- en effectenprovisies en een daling bij de assurantieprovisies en overige provisies. De effectenprovisies stegen met 4,1% dankzij de voorzichtige terugkeer van de particuliere belegger. Dit effect was met name merkbaar in de tweede helft van het jaar: de effectenprovisies lagen toen 19,0% boven het niveau van de tweede helft van 2002.

 

De assurantieprovisies daalden onder meer doordat op het gebied van levensverzekeringen steeds meer wordt gekozen voor doorlopende provisies in plaats van eenmalige afsluitprovisies.

 

In vergelijking met 2002 namen de opbrengsten uit effecten en deelnemingen fors af. In dat verslagjaar werden echter aanzienlijke winsten gerealiseerd bij het afstoten van minderheids-belangen. Het resultaat uit financiële transacties nam toe van € 8,8 miljoen tot € 16,2 miljoen.

 

De lasten daalden in het verslagjaar met € 10,5 miljoen of 4,3% tot € 232,4 miljoen. Deze afname deed zich over de gehele linie voor. De personeelskosten daalden met € 5,1 miljoen tot € 138,2 miljoen. Dit was een gevolg van een daling van het aantal personeelsleden, berekend op basis van volledige arbeidsplaatsen, van 1.815 tot 1.724. De vermindering van het aantal medewerkers is via natuurlijk verloop gerealiseerd. De andere beheerskosten daalden door strikte kostenbewaking met € 5,3 miljoen tot € 62,7 miljoen. 

De afschrijvingen bleven met € 16,3 miljoen op het niveau van 2002. Aan waardeveranderingen van vorderingen werd € 15,1 miljoen ten laste van het resultaat gebracht. Dit is 0,5% minder dan in 2002 en vertegenwoordigt 20 basispunten van de gemiddelde naar risico gewogen activa. Dit zeer lage percentage, in een jaar gekenmerkt door een recessie, onderstreept het gedegen kredietbeleid van Van Lanschot.

 

De belastingen over het bedrijfsresultaat zijn over 2003 uitgekomen op € 39,3 miljoen, tegen € 37,5 miljoen in het vorige verslagjaar. De belastingdruk is daarmee gedaald van 27,8% tot 26,9%. Met het realiseren van een bedrijfsresultaat na belastingen van € 106,7 miljoen heeft Van Lanschot voor het eerst in haar geschiedenis een bedrijfsresultaat na belastingen van meer dan € 100 miljoen behaald.

 

Na betaling van het preferent dividend resteert er een aan gewone aandeelhouders toekomende winst van € 103,3 miljoen. Op basis van het gemiddeld aantal uitstaande gewone aandelen - waarin met ingang van 2003 vanwege gewijzigde regelgeving ingekochte aandelen ter afdekking van het optieschema niet meer worden meegewogen - bedraagt de winst per gewoon aandeel over 2003 € 3,66. De winst per gewoon aandeel in 2002 bedroeg € 3,25; volgens de nieuwe berekeningsmethode zou dit (uitsluitend ter vergelijking) € 3,33 zijn geweest. Gezien de ruime solvabiliteitspositie van Van Lanschot is besloten - net als over 2002 - een uitkeringspercentage te hanteren van 50%. Bij goedkeuring van de jaarrekening zal het dividend over 2003 uitkomen op € 1,83.  Het dividend zal in de vorm van contanten beschikbaar worden gesteld.

 

Het balanstotaal groeide in 2003 met € 290 miljoen of 2,6% tot € 11,6 miljard. De
kredietverlening aan particulieren nam toe met € 391 miljoen of 6,4%. Daarvan kwam € 299 miljoen voor rekening van de groei van de hypothekenportefeuille. De een jaar eerder geïntroduceerde Van Lanschot Garantierentehypotheek droeg in belangrijke mate aan de verdere hypothekengroei bij. De Garantierentehypotheek kent een variabele rente die echter wordt begrensd door een maximale rente gedurende de rentetypische looptijd. De zakelijke kredietverlening daalde met € 53 miljoen (-2,1%).

De post aandelen nam in het verslagjaar af van € 379,4 miljoen tot € 231,5 miljoen door verkopen uit de aandelenportefeuille en door lagere 'long optieposities' van cliënten. Door de verkoop van aandelen is de gevoeligheid van het resultaat van de bank voor het beursklimaat verminderd.

 

De toevertrouwde middelen namen met € 141,7 miljoen af. De daling deed zich bijna geheel voor bij de spaargelden en is een direct en logisch gevolg van de hoge tarieven die de concurrentie aanbiedt voor internetsparen. De groei van de balans werd grotendeels gefinancierd met schuldpapier dat werd uitgegeven onder het in begin 2003 gearrangeerde European Medium Term Note-programma van € 2,5 miljard. Hierdoor namen de schuldbewijzen toe van € 860,2 tot € 1.345,2 miljoen. Door inhouding van de winst van 2002 en het behaalde resultaat over 2003 nam het eigen vermogen toe met 9,1% tot € 692,6 miljoen. Doordat het Fonds voor algemene bankrisico's gelijk bleef en de achtergestelde schulden € 7,7 miljoen afnamen, nam het aansprakelijk vermogen per saldo toe met € 50,1 miljoen tot € 1.080,9 miljoen.

 

De Corporate Governance Code van de Commissie Tabaksblat is door de Raad van  Commissarissen en de Raad van Bestuur van Van Lanschot besproken. De gedane aanbevelingen worden in grote lijnen onderschreven. Mogelijk zal op enkele punten van de code worden afgeweken. Het lopende jaar zal worden gebruikt om over de uitwerking van de op te volgen aanbevelingen overleg te plegen.

 

De efficiency ratio verbeterde in het verslag jaar van 60,2% tot 57,4%. Het rendement op eigen vermogen voor winstverdeling beliep over 2003 16,1% tegen 15,7% in 2002 . Door de versterking van het eigen vermogen en de beperkte groei van de balans steeg de BIS Tier 1- ratio van 8,4% tot 8,7%. De naar risico gewogen activa namen in het verslagjaar met 5,7% toe van € 7.385 miljoen tot € 7.805 miljoen. De BIS-ratio voor het totale vermogen daalde van 12,7% tot 12,6%. Met deze kapitaalsratio's voldoet Van Lanschot ruimschoots aan de gestelde normen.

 

Bij de publicatie van de halfjaarcijfers 2003 is aangegeven dat Van Lanschot de doelstellingen op middellange termijn voor het rendement op het eigen vermogen en de groei van de winst per gewoon aandeel opnieuw onder de loep zou nemen. Verschillende overwegingen speelden daarbij een rol. Zo is de definitie van het rendement op het eigen vermogen in het verslagjaar veranderd als gevolg van het feit dat de balans voortaan vóór winstverdeling dient te worden gepresenteerd. Daarnaast bevindt het rendement op het eigen vermogen bij de bank zich reeds op een relatief hoog plateau. Besloten is de middellangetermijndoelstelling voor het rendement op het eigen vermogen voortaan te stellen op gemiddeld 15% (was ten minste 15%) en die voor de groei van de winst per gewoon aandeel op gemiddeld 10% (was ten minste 12%).

 

Sinds het laatste kwartaal van 2003 zijn er enige aanwijzingen voor een voorzichtig herstel van de economie in de Eurozone. Hoewel de gunstige economische ontwikkelingen in de Verenigde Staten en Azië lijken aan te houden, blijft de vraag of de koers van de euro ten opzichte van de dollar een aantrekken van de economie in Europa in de weg zal staan.

In Nederland en België zijn nog weinig tekenen dat de bedrijfsinvesteringen aantrekken. Ook de indexen van consumenten- en ondernemersvertrouwen geven nog weinig aanleiding voor optimisme over 2004. De afhankelijkheid van de export brengt extra kwetsbaarheid met zich.

 

Van Lanschot rekent daarom op een bescheiden groei voor dit jaar. Zolang de investeringen niet aantrekken, zal de vraag naar kredieten achterblijven. Gegeven de liquiditeit bij de banken verwacht de bank dat enige groei in volume voor kredieten zal worden gecompenseerd door verdere margedruk en dat ook de druk op de marges op spaargelden zal doorzetten. Als gevolg van beide ontwikkelingen zal het renteresultaat daarom slechts in zeer geringe mate stijgen.

 

Voor het effectenbedrijf zijn de vooruitzichten verbeterd. Dankzij het herstel op de aandelenbeurzen begint het vertrouwen bij beleggers geleidelijk terug te keren, vooruitlopend op het herstel van de economie. Van Lanschot verwacht daarom een groei van het aantal transacties ten opzichte van 2003, navenant hogere effectenprovisies en bewaarlonen. Ook in 2004 zullen de kosten strikt worden bewaakt, hetgeen moet resulteren in een zeer beperkte lastenstijging.

 

Het gedegen kredietbeleid gedurende de recessie van de laatste jaren is de kwaliteit van de portefeuille ten goede gekomen: op grond hiervan hoopt de bank dat de waardeveranderingen van vorderingen niet hoger zullen zijn dan in 2003. Van Lanschot gaat ervan uit dat - onvoorziene omstandigheden voorbehouden - de nettowinst en de winst per gewoon aandeel over 2004 verder kunnen stijgen.

 

 

Kerngegevens

Geconsolideerde Balans

Geconsolideerde Winst- en Verliesrekening

Tienjarenoverzicht

 

 

 

Algemene Vergadering van Aandeelhouders: 12 mei

Ex-dividend-notering: 14 mei

Betaalbaarstelling dividend 2003: 26 mei

Publicatie halfjaarcijfers 2004: 20 augustus

 

Publicatie jaarcijfers 2004: 17 maart

Algemene Vergadering van Aandeelhouders: 11 mei