- Yfirlýsing peningastefnunefndar Seðlabanka Íslands

Áfram dregið úr peningalegu aðhaldi að því gefnu að gengisþróun verði hagfelld


Peningastefnunefnd Seðlabanka Íslands hefur ákveðið að lækka stýrivexti bankans
um 1,0 prósentu í 12,0%. Innlánsvextir verða óbreyttir, eða 9,5%. 

Markaðsvextir hafa lækkað umtalsvert frá maíbyrjun. Skammtímavextir hafa lækkað
um u.þ.b. 4 prósentur og raun- og nafnvextir langtímaskuldabréfa um 0,5 og 1,5
prósentur. Fyrir vikið hefur ávöxtunarferillinn orðið flatari en áður, sem
hvetur fjárfesta til þess að auka hlutdeild langtímaskuldabréfa í eignasöfnum.
Innlánsvextir hafa einnig lækkað umtalsvert. 

Í yfirlýsingu peningastefnunefndar frá 7. maí kom fram að nefndin vænti
áframhaldandi slökunar peningalegs aðhalds að því tilskyldu að gengisþróun yrði
hagfelld og að áætlunum um aðhald í ríkisfjármálum miðaði áleiðis. Síðan þá
hefur gengi krónunnar verið lágt. Þótt umtalsverður afgangur á vöru- og
þjónustuviðskipum við útlönd styðji við krónuna virðist afgangurinn á fyrsta
fjórðungi ársins hafa verið minni en vænst var sakir halla á þjónustuviðskiptum
og umtalsverðrar verðlækkunar útflutnings. Vöruskiptaafgangur í apríl var
einnig fremur lítill. Seðlabankinn hefur beitt inngripum á gjaldeyrismarkaði
til þess að styðja við gengi krónunnar. Eigi að síður hefur hreinn
gjaldeyrisforði bankans aukist nokkuð sl. ársfjórðung. 

Þótt samdráttur eftirspurnar og aukið atvinnuleysi hafi dregið úr
verðbólguþrýstingi, gætir enn töluverðra gengisáhrifa í hækkun vísitölu
neysluverðs. Þau skýra 1,1% hækkun hennar í maí að mestu leyti. Tímabundin
hækkun húsnæðisliðar vísitölunnar stuðlaði einnig að  hækkun hennar. Tólf
mánaða veðbólga minnkaði úr 11,9% í apríl í 11,6% í maí. Haldist gengi
krónunnar og nafnlaun stöðug, er þess að vænta að verðbólgan hjaðni svipað og
spáð var maí og verði nálægt 2,5% markmiðinu í byrjun næsta árs. 

Eins og fram kom í maí telur peningastefnunefndin viðeigandi að samspil
efnahagsaðgerða færist í átt til aukins aðhalds í fjármálum hins opinbera og
slökunar peningalegs aðhalds, að því marki sem það samrýmist gengistöðugleika.
Fyrstu aðhaldsaðgerðir í fjármálum hins opinbera hafa þegar verið samþykktar á
Alþingi. Eftir því sem fleiri aðgerðir koma til framkvæmda mun
peningastefnunefndin meta áhrif þeirra og afleiðingar fyrir mótun stefnunnar í
peningamálum. Nefndin telur að ákvarðanir um aðhaldsaðgerðir sem koma til
framvæmda í ár og skýr skuldbinding stjórnvalda um aðhaldsaðgerðir á árunum
2010-2012 séu grundvöllur þess að endurheimta traust markaðarins og skapa
þannig svigrúm til áframhaldandi slökunar peningalegs aðhalds. 

Að lokum er nauðsynlegt að taka mið af afnámi gjaldeyrishafta, sem líklegt er
að hefjist seint á þessu ári. Með því að gæta varúðar við slökun peningalegs
aðhalds gefst færi á að afnema gjaldeyrishöftin án þess að stöðugleika
krónunnar sé stefnt í tvísýnu. Þegar fyrir liggja betri upplýsingar um
greiðslujöfnuð við útlönd, aðhaldsaðgerðir í opinberum fjármálum til langs tíma
hafa verið samþykktar, tvíhliða- og marghliða lánasamningum sem styrkja
gjaldeyrisforðann er lokið og þegar endurskipulagning fjármálageirans er langt
komin verður hægt að taka fyrstu skrefin að afnámi hafta með því að gefa
nýfjárfestingu frjálsa. Höft á fjármagnshreyfingar verða afnumin í áföngum sem
samrýmast stöðugu gengi. 

Næsta yfirlýsing peningastefnunefndarinnar verður birt 2. júlí 2009.